Το μάθημα επιχειρεί μια συστηματική διερεύνηση της γένεσης, φύσης και (μετ)εξέλιξης της μορφής «ένωση» από τις αρχαίες ελληνικές ενώσεις πόλεων-κρατών έως τα σύγχρονα (συν)ομοσπονδιακά συστήματα και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέσα από τη θεωρητική και ιστορική εννόηση των ενώσεων, εστιάζει στην αναζήτηση και εμπέδωση του «κοινού δεσμού» που συνέχει τα μέλη και στη συνθήκη πολιτειακής συγχρονίας της ένωσης ως πολιτείας και ως πολιτειών. Συνολικά, το μάθημα εξετάζει τις ιστορικά εντοπισμένες διαδρομές της διανοητικής και θεσμικής ωρίμανσης των πολιτικών ενώσεων ως συντεταγμένων συνόλων.

Το μάθημα αποσκοπεί

• στη θεωρητική και ιστορική εννόηση των πολιτικών ενώσεων και της (μετ)εξέλιξής τους υπό το πρίσμα της πολιτειολογίας και της πολιτικής θεωρίας
• στην ενίσχυση της γνώσης γύρω από τη δομική φύση, λογική και δυναμική των πολιτικών ενώσεων ως συντεταγμένων πολιτειακών συνόλων
• στη συγκριτική αξιολόγηση της σύστασης και λειτουργίας συγκεκριμένων ενώσεων από τη (συν)ομοσπονδιακή εμπειρία, περιλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• στην κατανόηση των βασικών πολιτικών θεωριών που διέπουν τη μελέτη των πολιτικών ενώσεων και των συνθηκών συγκρότησης και (μετ)εξέλιξής τους

Περιεχόμενο μαθήματος

1. Εισαγωγή στη μορφή «ένωση»
2. Γνωστικά πεδία και συναρμογές
3. Το ιδεώδες της πολιτικής αυτονομίας
4. Συμπολιτείες/κοινά: ενώσεις πόλεων-κρατών
5. Συνομοσπονδίες: ενώσεις συγκυρίαρχων
6. Ομοσπονδίες: κυριαρχικές ενώσεις
7. Ενώσεις πολιτειακής συνεξέλιξης
8. Συναινετικά πρότυπα διακυβέρνησης
9. Η ελβετική (συν)ομοσπονδιακή εμπειρία
10. ΗΠΑ και Γερμανία: εκδοχές ομοσπονδισμού
11. Ευρωπαϊκή Ένωση Ι: ένωση-ως-πολιτείες
12. Ευρωπαϊκή Ένωση ΙΙ: ένωση-ως-πολιτεία
13. Αποτίμηση: ο «κοινός δεσμός»

Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

• έχει αποκτήσει το θεωρητικό και γνωσιολογικό υπόβαθρο για τη μελέτη των πολιτικών ενώσεων ως συντεταγμένων πολιτειακών υποκειμένων
• κατανοεί και αξιολογεί τη λογική που διέπει τη συγκρότηση και (μετ)εξέλιξη των πολιτικών ενώσεων με αναφορά σε συγκεκριμένα ιστορικά παραδείγματα
• αξιολογεί το ευρύτερο, όσο και ιστορικά εντοπισμένο, ερμηνευτικό πλαίσιο που διέπει την καταστατική και (συν)εξελικτική φύση των πολιτικών ενώσεων
• έχει εξοικειωθεί με βασικές έννοιες όπως πόλις, πολιτεία, συμπολιτεία, ένωση, ομοσπονδία, συνομοσπονδία και συναφείς εννοιολογικές συνεκδοχές.

 Περισσότερες πληροφορίες και υλικό υποστήριξης στις σελίδες του ηλεκτρονικού μαθήματος.