Το μάθημα αυτό αποσκοπεί στην κριτική ανάλυση και κατανόηση της ολοένα αυξανόμενης θεσμοποίησης των διεθνών σχέσεων. Μελετά τη δομή, τη λειτουργία και τη νομική φυσιογνωμία διεθνών οργάνων και οργανισμών, με έμφαση  στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Επικεντρώνεται στην αλληλεπίδραση διεθνούς δικαίου και πολιτικής, λαμβάνοντας ως παράδειγμα το σύστημα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και ορισμένες περιφερειακές οργανώσεις. Εξετάζει επίσης κατά πόσον τα διεθνή όργανα και οι διεθνείς οργανισμοί συμβάλλουν στην αντιμετώπιση σύγχρονων προβλημάτων και προκλήσεων.

Εκτός από τις παραδόσεις, το μάθημα περιλαμβάνει και μία σεμιναριακή ώρα, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητούνται μεθοδολογικά ζητήματα και πρακτικές ασκήσεις. Επίσης, στο πλαίσιο του μαθήματος οι φοιτητές θα έχουν μια πρώτη επαφή με τον τρόπο λειτουργίας διεθνών οργανισμών στην πράξη, μέσα από την (εθελοντική) συμμετοχή τους σε ασκήσεις προσομοίωσης οργάνων και επιτροπών του ΟΗΕ και άλλων διεθνών οργανισμών.

Περιεχόμενο μαθήματος

• Ορισμός και αντικείμενο της διεθνούς οργάνωσης. Ιστορική αναδρομή: από τη διπλωματία των διασκέψεων στους διεθνείς οργανισμούς. Η θεσμοποίηση των διεθνών σχέσεων. Το φαινόμενο των διεθνών οργανισμών στη σύγχρονη εποχή.
• Ιστορική αναδρομή: από τη διπλωματία των διασκέψεων στους διεθνείς οργανισμούς. Ο πρώτος παγκόσμιος πολιτικός οργανισμός: Η Κοινωνία των Εθνών.
• Θεωρία διεθνούς οργάνωσης και διεθνών οργανισμών: Κύριες προσεγγίσεις και ζητήματα εφαρμογής.
• Η ίδρυση και διάλυση των διεθνών οργανισμών.
• Η συμμετοχή στους διεθνείς οργανισμούς. Η ιδιότητα του μέλους. Άλλες μορφές (τυπικής και άτυπης) συμμετοχής. Η αποχώρηση από τους διεθνείς οργανισμούς.
• Τα όργανα των διεθνών οργανισμών και οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
• Η αυτονομία των διεθνών οργανισμών: η διεθνής νομική προσωπικότητα, διοικητικά όργανα και υπάλληλοι, προνόμια και ασυλίες.
• Η δράση των διεθνών οργανισμών: κανονιστικές και επιχειρησιακές δραστηριότητες.
• Η χρηματοδότηση των διεθνών οργανισμών.
• Ο έλεγχος των πράξεων και δραστηριοτήτων των διεθνών οργανισμών.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια αναμένεται να γνωρίζουν και να κατανοούν:

• το ρόλο και τη σημασία των διεθνών οργανισμών στο σύγχρονο διεθνές σύστημα,
• τα κριτήρια διάκρισης των διεθνών οργανισμών από άλλες μορφές διεθνούς συνεργασίας,
• τον τρόπο λειτουργίας και λήψης αποφάσεων των διεθνών οργάνων και οργανισμών,
• τις σχέσεις των διεθνών οργανισμών με τα κράτη μέλη και μη μέλη.

Επιπλέον, αναμένεται:

• να διαβάζουν και να κατανοούν τα κείμενα των διεθνών οργανισμών (ιδρυτικές συνθήκες, αποφάσεις, διακηρύξεις κ.ά.),
• να διαβάζουν και να κατανοούν επιστημονικά κείμενα που αφορούν τη διεθνή οργάνωση. 

Προτεινόμενα συγγράμματα

• Α. Μπρεδήμας, Γ. Κυριακόπουλος, Δίκαιο διεθνών οργανισμών, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2016.
• Π. Νάσκου-Περράκη, Κ. Αντωνόπουλος, Μ. Σαρηγιαννίδης, Δίκαιο διεθνών οργανισ­μών, Εκδόσεις Θέμις, Αθήνα, 2014.

Ενισχυτική βιβλιογραφία

• Μ. Mazower, Κυβερνώντας τον κόσμο: Η ιστορία μιας ιδέας, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 2013.
• I. Klabbers, An Introduction to International Institutional Law, 2^nd ed., Cambridge University Press, Cambridge, 2012.

 Περισσότερες πληροφορίες και υλικό υποστήριξης στις σελίδες του ηλεκτρονικού μαθήματος.